Dzisiejszy wpis chciałbym poświęcić działalności pokrewnej coachingowi, a więc mentoringowi i odpowiedzi na pytanie: Kto może być skutecznym mentorem? Być może zabrzmi to nieco kontrowersyjnie, ale w mojej ocenie potencjał do tego ma każdy z Nas.
Choć słowo „mentor” może kojarzyć się nieco „górnolotnie” i stanowić synonim określeń takich jak: „autorytet”, „mistrz”, czy nawet „guru”. W rzeczywistości sprowadza się do podzielenia się z drugą osobą własną opinią/doświadczeniem w określonej materii.
Poza jednym wyjątkiem, mentoring nie różni się od coachingu. W obydwu działalnościach:
– pracuje się nad określonym zagadnieniem;
– wyznacza się cel na proces i cele na poszczególne sesje;
– i co chyba najistotniejsze, a często błędnie interpretowane w kontekście oczekiwań Klienta wobec mentora: rolą mentora nie jest wskazywanie Klientowi gotowych rozwiązań!!!
Gdzie w takim razie leży w zasadzie różnica pomiędzy coachingiem a mentoringiem?
Mentoring w porównaniu do coachingu jest procesem pogłębionym o wyrażanie przez mentora własnych opinii – także na podstawie własnych doświadczeń, co w coachingu nie występuje.
W tym miejscu należy zaznaczyć, że ze względu na wspomniane dzielenie się przez mentora swoimi opiniami i doświadczeniem (w tym negatywnym – popełnionymi błędami), obszar współpracy podczas procesu jest tematycznie skorelowany z oczekiwaniami Klienta względem osoby mentora. Współpraca ta może być realizowana w obszarach tematycznych takich jak m.in.:
– kariera zawodowa;
– zarządzanie;
– prowadzenie biznesu;
– związek itp. itd.
Nawiązując do pytania postawionego w tytule postu, warto odpowiedzieć sobie na pytanie: Kto może być skutecznym mentorem?
Podobnie jak w moich poprzednich wpisach, w mojej prywatnej ocenie (spoglądając na to z perspektywy czysto biznesowej, jaką jest świadczenie usług, a tym jest zarówno coaching, jak i mentoring), miernikiem sukcesu coacha/mentora jest poziom satysfakcji Klienta ze zrealizowanego procesu w kontekście obranego przez niego celu.
W związku z tym, skutecznym mentorem może okazać się zarówno osoba wykonująca ten zawód profesjonalnie, jak i osoba, która nie posiada formalnego przygotowania, ale dzięki swojemu doświadczeniu, także jest w stanie pomóc, choć w sposób nie w pełni metodyczny. Może być to zatem także m.in.: rodzic, kolega/koleżanka, szef i inni.
Kolejnym pytaniem jakie może nasunąć się przy ocenie skuteczności mentora dotyczy tego, czy aby jego wsparcie okazało się z perspektywy Klienta skuteczne, musiał on w przeszłości osiągnąć wybitne wyniki w swojej dziedzinie.
Osobiście nie zgadzam się z opiniami, że jeżeli dana osoba np. nie osiągnęła w danej dziedzinie wielkiego sukcesu (czymkolwiek on dla danej osoby jest), to z założenia nie będzie dobrym mentorem.
Idąc tym tropem, jeżeli ktoś nie grał zawodowo w piłkę nożną i to na topowym poziomie, to nie ma prawa zostać dobrym trenerem, ponieważ np. sam nie umie strzelić w okno bramki z 30 metrów. Tymczasem wielu wybitnych trenerów nigdy nie grało w piłkę na zawodowym poziomie. I odwrotnie, wielu wybitnych piłkarzy nie zostało dobrymi trenerami, ponieważ nie posiadali do tego kompetencji/predyspozycji, które w trenerce są wymagane.
Podobnie wygląda proces leczenia uzależnień. Kierując się wspomnianym sposobem myślenia, okazałoby się, że jeśli terapeuta sam nigdy nie zażywał narkotyków, to na tej zasadzie nie może pomóc wyjść z tego uzależnienia itp.
Tożsama sytuacja występuje w przypadku mentoringu – zawodowy mentor posiada wiedzę z zakresu psychologii, socjologii, komunikacji społecznej itp., a także kompetencje miękkie (empatię, umiejętność współpracy itp.), pracuje na bazie określonej metodologii. Paradoksalnie, większym specjalistą pod względem osiągnięć w danej dziedzinie może okazać się Klient (Mentee), natomiast wsparcie mentora może polegać na obiektywnym spojrzeniu na sytuację Klienta, co może pozwolić odkryć mu nową perspektywę.
Zadaniem mentora, podobnie jak coacha jest bowiem wsparcie Klienta w odkryciu nowych perspektyw, zmiany przekonań itp., co finalnie może pozwolić mu osiągnąć zakładany cel.
Reasumując, z perspektywy satysfakcji Klienta z procesu mentoringowego, skuteczne wsparcie, inspirację oraz doświadczenie, może przynieść mu współpraca zarówno z profesjonalnie przygotowanym pod względem metodycznym mentorem, jak i osobą, która będzie w stanie pomóc mu w sposób „niewarsztatowy”, a więc np. rodzicem, kolegą/koleżanką, czy szefem.
Ostateczna decyzja dotycząca tego z czyjej pomocy chce skorzystać, należy do Klienta – w zależności od jego oczekiwań, potrzeb i przekonań.
Niezależnie od wyboru mentora, życzę każdemu, aby spełnił on jego oczekiwania, a sama współpraca zaowocowała sukcesem. 
